De haven is ontmanteld. De bruggen zijn op de drijvende steigers geschoven, stroom en water zijn afgekoppeld. De stormdeur voor het douchehok is stevig dicht gekneveld van binnen. Eén platbodem ligt er, met een eenzame schipper en zonder mast. Ach, met voldoende diesel, drinkwater en een fiets om boodschappen te doen kom je een heel eind. Maar met een winterstorm, waarbij de golven over de havendam slaan en je niet van het schip af kunt lijkt het me toch minder. Het winterlicht is en blijft fenomenaal.
De Vries Maritiem in Lemmer heeft een nieuwe buiskap voor ons gemaakt. De oude was na acht jaar trouwe dienst in weer en wind aan het eind van z’n latijn. Tot het begin van het nieuwe seizoen wordt hij opgeslagen bij de Vries, we geven een seintje en dan monteren ze hem. De foto’s zien er in ieder geval al prima uit!
Het Prinses Margriet kanaal kan ook best mooi zijn.
Zondag 27 oktober 2019:
Grou – Woudsend, 14 mijl, 861 mijl totaal
Vertrek: 0925, aankomst 1300 uur
Wind: W3-4
Weer: half bewolkt, gaandeweg meer zon, 11 graden.
In de douches van de passanten haven van Grou draait men muziek. Doordeweeks is dat gewoon Radio 3. Zo niet op de dag des Heeren. Dan klinkt er ‘s ochtends (vier)stemmige koper muziek in adagio of lento, afgewisseld met volksgezongen psalmen, begeleid door volle orgels met ronkende tongwerken. En ik moet zeggen: dat geeft toch een heel ander gevoel als je je staat in te zepen en afspoelt voordat het vijftig cent muntje is uitgewerkt.
Na een regenachtige nacht was vanochtend de wind gaan liggen en naar W gedraaid. Het was een stuk kouder maar wel droog. Het werd een motortochtje over het Prinses Margriet kanaal en nog een klein stukje echt zeilen op het eind. We legden in onze nieuwe haven aan: Reekers watersport in Woudsend. Ruime boxen met lange stevige zijsteigers. De zus van Gonnie (woonachtig in Friesland) bracht ons naar de trein, zodat de terugreis niet te lang zou duren. We kijken terug op een mooie week, waarin we veel gezien hebben en mooie tochten gemaakt.
Rest ons nog de boot winterklaar te maken. En dan is het achtste seizoen met onze Jan-van-gent alweer voorbij!
Na zeven dagen varen hadden we behoefte aan een dagje stilliggen. Bovendien waaide het hard en hadden we gewoon tijd over. We sliepen voor ons doen schandalig lang uit en voor het ochtendritueel met douchen, ontbijten en koffie achter de rug was, was het al bijna middag.
We ontdeden het houtwerk op het dek van algen en maakten de boot verder schoon. Het dek ging in de was. Zo gaat de boot schoon de winter in. We zijn benieuwd of hij in Woudend gedurende de winter net zo vies wordt als in Naarden benedenwinds van de A1.
De temperatuur was zeer aangenaam en we konden lekker buiten in de kuip lezen. Een wandeling door het dorp en nog wat laatste inkopen in de supermarkt, dat was het wel. En niet te vergeten het middagtukje. Ja, echt lui dus!
Het poorthuis, waarschijnlijk het smalste huisje in Grou.
Wat je hier in de herfst vooral ziet varen zijn die grote huurbakken van charterbedrijf de Drait met zonder uitzondering 8-10 Duitse mannen van middelbare en hogere leeftijd erop. Nooit Nederlandse mannen, nooit vrouwen. Wel een ruime hoeveelheid schnaps natuurlijk! De pre-dinner borrel begint zonder uitzondering om drie uur en als ze eerder aanleggen hoort daar natuurlijk ook eerder het anlege bier bij (zoals zij aanleggen, ja dan had ik er ook bier bij nodig). Het is waarschijnlijk hun interpretatie van een combi van stoer avontuur en comfort en ach, wat is er mis mee?
Vannacht passeert er een koufront met wat regen, gaat de wintertijd in en zal het daarna een stuk kouder zijn. Morgen varen we met rustig weer terug naar Woudsend en dan zit seizoen 2019 erop helaas….
De Geaupolder bij de Holle Greft staat vrijwel geheel onder water. Tegen de muizenplaag? Of gewoon door de vele regen en de beperkte maalcapaciteit?
Vrijdag 25 oktober 2019:
Langweer – Grou, 14 mijl, 847 mijl totaal
Vertrek 1130, aankomst 1530 uur
Wind: ZZW 5
Weer: regen, later opklaringen en toenemende wind, 13 graden
Vanochtend trok een zich uitbreidende buienlijn slepend over Friesland, waardoor we een aantal uren regen hadden, terwijl ten zuiden te lichte luchten voorbij trokken maar slechts heel langzaam naderbij kwamen. Gelukkig was alles wel bezeilbaar dus we hadden een mooie zeildag. We trokken door de Langweerder vaart over het prinses Margrietkanaal naar het Sneekermeer. Dat staken we over dwars door de niet aflatende zeilscholen, die ook bij slecht weer varen. Door de brug bij Heerenzijl, waar het -zoals altijd bij harde ZW-Z wind- flink stroomde en naar Akkrum.
15 minuten wachten voor de spoorbrug van Grou
Daar klaarde het op en via de Kromme Knillis kwamen we weer op het grote kanaal richting spoorbrug Grou. De zon brak inmiddels bij toenemende wind (in de vlagen 6 Bft.) goed door, terwijl ten noorden de zwarte luchten voorbij dreven:
We meerden af bij de passantenhaven van Grou, waar de twee full time havenmeesters de verveling te lijf gingen d.m.v. social talk met de locals. Het herfstlicht streek over het Pikmeer:
We gingen uit eten bij tapasrestaurant Herman serveert. Dat heeft weinig met tennis of popmuziek te maken. Des te meer met goed eten. Herman himself geeft een exuberante invulling aan het begrip uit de kast komen of beter: uit de kast zijn. Hij is -net als zijn Afrikaanse en Spaanse sidekicks- volledig zichzelf, en gaat volledig op in zijn rol als gastheer. Bij het afscheid zoent hij je nog net niet. Niet terugkomen is geen optie. En dat in Grou. Het eten is van uitstekende kwaliteit en zeer gevarieerd. Veel maar niet te. Ook het vijfdelige toetje gaat er nog in. Aanrader dus als je even helemaal klaar bent met de kipsaté, ribeye, snoekbaars of scholfilets met sla en friet of in het vet zwemmende krieltjes.
Inmiddels waait het steeds harder. We deinen een beetje op het Pikmeer. Morgen blijven we liggen en zondag naar Woudsend, onze nieuwe ligplaats.
Een verpieterd warmtefrontje trekt met enkele spatjes regen over de Fluessen met windkracht 5 erin. Daarna klaart het breed op, stijgt de temperatuur naar ruim 17 graden en neemt de wind af naar kracht 3.
Donderdag 24 oktober 2019:
Workum – Langweer, 12 mijl, 833 mijl totaal
Vertrek 1300, aankomst 1550 uur.
Wind: Z4, toenemend 5, na frontpassage afnemend 3
Weer: aanvankelijk wolkenvelden, later veel zon, 17 graden.
We stonden laat op en deden alles rustig aan vanochtend. Tegen de tijd dat we klaar waren om te vertrekken was het 1200 uur geweest en stonden de Workumse bruggen op dubbel rood voor de middagpauze. Vandaar dat we pas om 1300 uur vertrokken toen de bruggen weer draaiden.
De hele tocht was bezeilbaar en na het frontje werd het lekker zonnig. We zijn in geen eeuwen in Langweer geweest, de laatste keer is iets van 40 jaar geleden met een gehuurde BM. Inmiddels is er een “nieuwe” passantenhaven, waar zeilvrienden Ap en Ineke enthousiaste verhalen over vertellen, dus aldaar meerden we af. Er waren welgeteld 9 boten, wat de havenmeester “druk” vond. Het pin apparaat was voor de winter al in de mottenballen gelegd, dus we moesten uit meerdere portemonnaies contant geld bij elkaar sprokkelen om het alleszins redelijke havengeld te voldoen.
Badend in de herfstzon.
We maakten een wandelingetje in het door herfstkleuren gedomineerde dorpje, dat bestond uit een kerk, een supermarktje, voormalige herenboerderijen en verder vooral horeca. Daarna was het borrelen in de zonovergoten kuip.
We hebben geluk met het weer. Er komen venijnige fronten met veel wind aan, maar de regen passeert vooral ’s nachts en zondag draait de wind naar WNW zodat we goed terugkomen naar Woudsend, waar onze nieuwe ligplaats is. Overdag blijft het goeddeels droog en tamelijk zacht. Wel staat er zaterdag erg veel wind. Of we dan gaan varen?
Inmiddels kondigt het eerste nachtelijke front zich aan met een toename van de wind in de beschutte passantenhaven. Dat wordt goed slapen!
Lange dag vandaag, maar lekker gevaren. We vertrokken even na LW door het Schuitengat met nog weinig stroom tegen. Het was net bezeilbaar en met zo’n 4 knopen vaart schoven we langs de drooggevallen platen.
In de Vliestroom stond de wind nog tegen en viel hij bovendien vrijwel weg, dus moest in de gebruikelijke klots zee boven de Richel de motor even aan. Vanaf de invaart van het Inschot was het allemaal weer bezeilbaar en met de toenemende vloedstroom ging het gezwind, zeker toen de wind verder ruimde naar Oost..
Bij het zuidoost rak gekomen brak de zon goed door en nadat we tamelijk vlot de Lorentz sluizen gepasseerd waren, hadden we nog zin om verder te zeilen, want de wind was goed. Op naar Workum dus, waar we in de schemering door de kleine zeesluis gingen en bij de gemeentehaven afmeerden. Onderweg had Gonnie al het nodige aan het eten gedaan, dus de eenvoudige doch voedzame maaltijd was snel bereid.
De komende dagen moeten we even goed naar het weer kijken. Morgen is nog mooi, maar vrijdag en zaterdag gaat het spoken. Goed dat we dan in de beschutte wateren van Friesland zijn.
Vlieland – Terschelling via Schuitengat, 7 mijl, 789 mijl totaal
Vertrek: 1300, aankomst 1445 uur
Wind: WNW 3-4
Weer: wolkenvelden en zon, 13 graden.
Vandaag eindelijk weer eens een zonnetje. Na een vochtige nacht duurde het wel even voor de zon kracht had, maar toen werd het ook een lekker dagje. We liepen naar het dorp voor boodschappen en koffie, waarbij we de verleiding van het appelgebak weerstonden. Het eiland lag er mooi bij in de herfstzon.
Na de lunch stak er gelukkig een windje op en de korte tocht naar Terschelling was geheel bezeild. Het werd een lekkere tocht. Toen de zon achter een wolkenveld verdween was het wel nodig wat extra laagjes aan te trekken, want die wind van zee was wel kil!
De aanloop van Terschelling was probleemloos en we vonden nog een plekje aan de steiger, hoewel het hier drukker is dan op Vlie.
We hadden nog een rustige middag voor de boeg met wat schoonmaak klusjes. Zo halen we de beginnende algen van het kale irocco hout, zodat de boot schoon aan de winter begint (waar de algen altijd flink huishouden). Een wandeling naar het dorp en een tukje. Heerlijk!
Het is in de vakantie altijd druk met charters, doorgaans boordevol Duitse schoolkinderen en enigszins verwaaide docenten. Morgen gaan we terug naar het vaste land. We zijn er nog niet uit of het Harlingen wordt (vinden we altijd leuk) of Makkum. Het laatste is qua wind gunstiger.
We krijgen na morgen te maken met twee depressies die strijd aangaan met de hoge druk boven Europa. Boven Schotland koerst een groot lagedruk gebied oostwaarts. Daardoor komt er meer wind uit Z/ZW. Vrijdag nacht komt er een venijnig laag via Zuid-Engeland aanzetten met erg veel wind erin. Het koerst vlak boven de Wadden langs en zaterdag overdag krijgen we de fronten (en nog veel wind) ervan. Maar tegen die tijd zitten we lekker in Friesland ergens beschut op een Marrekrite plekje of zo!
De Richel is zo hoog geworden dat hij nauwelijks meer overstroomt en er hogere planten op gaan groeien.
Maandag 21 oktober 2019:
Makkum – Vlieland 23 mijl, 782 mijl totaal.
Vertrek: 1230, aankomst 1800 uur.
Wind: Z2
Weer: grijs en bewolkt 11 graden
Als er een kleine depressie recht over het land trekt is de weersvoorspelling altijd tricky: wijkt de koers slechts 50 km af dan heb je een totaal ander weerbeeld. Zo was er gisteren plotseling voor vanmiddag een windvoorspelling van 20-26 knopen. Dat is een beetje veel. Gedurende de dag nam de voorspelling iets af, en vanochtend stond er nog steeds Z3-4 op de teller. Bij het marifoon bericht van het KNMI idem.
Vissers op de mosselbanken bij het Inschot.
Vannacht en vanochtend regende en woei het stevig. Echt herfstweer. Om 12 uur werd het droog en kakte de oostenwind in. De bedoeling was dat hij zou ruimen naar Z en toenemen naar ca 16 knopen. Niet dus. 1330 uur kwamen we uit de sluis en met het laatste restje vloed ging het richting Zuidoost rak. Helaas, de wind kwam niet terug, het bleef bij een knoop of 6-7. Die we volledig dood voeren. Dus helaas toch motorzeilen. We probeerden even te zeilen maar met 2,5 knoop vaart zouden we pas na 2100 in het pikkedonker aankomen.
Het werd dus een rustige, best wel saaie tocht door een grijs zeeschap. Ten noorden trok het regengebied weg, maar opklaringen waren er alleen verderop op zee.
Het regengebied trekt weg.
Toen we even na 1800 de haven van Vlieland binnen voeren begon het al te schemeren. In eten koken hadden we na de tocht niet zoveel zin meer, dus we aten tonijn bij het havenrestaurant.
We hebben drie tamelijk lange dagen achter de rug. Morgen dus een kort tochtje naar Terschelling. We hoeven pas laat weg, dus we hebben de ochtend aan onszelf.
Na een rustige nacht, waarin de wind steeds verder afnam, vertrokken we onder een grijze hemel met af en toe een klein zonnetje. Wind stond er hoegenaamd niet: 4 knopen uit het zuiden en na Stavoren helemaal niets meer. Motoren dus. Niet te hard, zodat het geluid beperkt bleef. Automaat erop en in rechte lijn naar Makkum.
Vele tinten grijs passeerden gedurende de dag, maar het was rustig en droog en dus best een lekker tochtje. De boten die nu varen bevatten voor 90% Duitse heren van pensioengerechtigde leeftijd die laat in het seizoen nog het “avontuur” zoeken. Met een flinke hoeveelheid schnaps, dat spreekt vanzelf.
Het was nevelig, maar naarmate de middag vorderde werd het lichter en lichter:
En toen we rond 1600 uur aanmeerden aan de buitensteiger van Marina Makkum (het leukste plekje, want je ziet de boten voorbij varen en kijkt naar de natuur aan de overkant in plaats van naar het woud van masten) brak het helemaal open:
Heerlijk in het zonnetje zaten we met 12 graden toch nog buiten te lezen, tot het tijd werd om eten te koken. De zonsondergang was schitterend, maar een voorbode van een gemene depressie die in de loop van de nacht en ochtend met veel wind en regen passeert.
’s Middags klaart het op en ruimt de stevige NO wind naar Z en neemt wat af. In eerste instantie werd er voor morgen middag dik 6 Bft. voorspeld, maar nu staat er 5Bft. op Windfinder, dus dat klinkt goed. Het plan is om een uur voor HW (1420) uit de sluis van Kornwerd te zijn en via het ZO-rak naar Vlieland of Terschelling te gaan. Afhankelijk van de kracht van de wind op dat moment. Want een voorspelling is een voorspelling… Mocht het nog echt heel hard waaien, dan gaan we plat voor het lapje met alleen de kluiver naar Harlingen, dat is altijd wel te doen.
