Dinsdag 5 augustus 2014:

• Ramsgate – Duinkerken 43 mijl, 2109 mijl totaal
• Vertrek: 1400, aankomst 2100 uur
• Wind: ZW 4-5 afnemend 2-3
• Weer: zonnig, 22 graden

Na een rustige ochtend waarin we onze laatste ponden uitgaven, vertrokken we om 1400 uur met wind ZZW 4-5 uit Ramsgate. Meer wind dan voorspeld, maar het was perfect zeilen. Nadat we pal oost gevaren waren tot voorbij de Goodwin Sands, die nog drooglagen, gingen we ZO uit. Naarmate we verder op zee kwamen ruimde de wind iets, zodat we halve wind konden varen. Op de Sandettié bank nam hij af tot ca 7 knopen. Prachtig weer, rustige zee, heerlijk zeilen!

In de verte verdween Engeland langzaam in de heiigheid en achter de horizon. De hoge kliffen van Dover  waren tot het laatst zichtbaar.

Aan de overkant werd de zware industrie van Duinkerken zichtbaar. Dat versterkte het gevoel van weemoed dat we Engeland achter ons lieten. Met de vallende schemering en goede stroom mee voeren we op de haven aan. De wind was toen helemaal weggevallen. Deze tocht kun je helemaal met stroom mee maken: eerst pak je de zuidgaande vloedstroom richting Dover op, en over de Sandettié bank heen de NO gaande stroom langs de Belgische kust. Je moet het zo plannen dat je op de kentering op die bank bent.

Als je zonsondergangen als deze ziet, dan weet je dat er ander weer op komst is! Maar nu meerden we om 2200 uur plaatselijke tijd af aan de bezoekersponton in de Port du grand large. Het was warm, dus we konden nog lekker buiten zitten en van de aankomstborrel genieten!

North foreland

Maandag 4 augustus 2014:

• Woolverstone – Ramsgate: 47 mijl, 2076 mijl totaal
• Vertrek: 1000 uur, aankomst 1930 uur
• Wind: WZW 2-3 toenemend ZZW 4-5
• Weer: zonnig, 22 graden, later wolkenvelden

Het rondje is rond! Vrijdag 18 april vertrokken we richting Dover en vandaag kwamen we terug in Ramsgate! Bizar gevoel. Drie en een halve maand. 1800 zeemijl. En een geweldige ervaring. Wat hebben we veel gezien aan natuur, historie en cultuur en wat is het een heerlijke manier om relaxt én avontuurlijk te reizen.

London array windfarm.

We kregen deze laatste etappe van het rondje echter niet cadeau, hoewel het weerbericht dat wel deed vermoeden: ZW 2-3 krimpend Z. We moesten door bovenstaande windfarm heen varen door Foulgers Gat en vanaf dat moment begon het flink te waaien, windkracht 5 en pal tegen. Een eenzame dolfijn zwom langs en een enkele meeuw vloog over. Wat een verschil met Noord-Ierland of Schotland, daar zagen we zoveel leven! De stroom stond nog mee, dus we kregen wind tegen stroom golven die de boot goed afstopten.  Op Thanet (het oostelijke puntje van Kent) ontwikkelden zich buien en daar kwam de wind vandaan. Erg hard ging het niet meer. Aan het einde van de middag doofden de buien en daarmee de wind uit, maar toen ging de stroom tegenstaan.

Maar goed, geduld is een schone zaak en om 19.30 uur waren we in Ramsgate, waar het een stuk drukker was dan half april!

Morgen steken we over naar Duinkerken met goed weer en echt weinig wind. Die rode diesel (verboden in Nederland) komt dus wel een keer op. We kunnen uitslapen, want we hoeven pas om 14.00 uur te vertrekken en kunnen ook rustig onze laatste ponden uitgeven. We zijn dan rond 21.30, of plaatselijke tijd 22.30 in Duinkerken. Daarna volgt een front met veel wind buien, maar met zuidenwind is de Belgische kust hogerwal en dus prima te zeilen. En als het allemaal gaat volgens planning zijn we donderdagavond weer in Nederland!

Zaterdag 2 augustus 2014:

• Shotley – Woolverstone 20 mijl, 2029 mijl totaal
• Vertrek: 1030 (LW+0030), Aankomst 1530 (HW-1)
• Wind: Oost 3 ruimend ZZW 5
• Weer: ’s ochtends grijs, ’s middags zonnig, 23 graden

Een beetje regen kwam er vannacht, maar niet de voorspelde zware onweersbuien. Het front trok noordelijk van ons langs. Het lage druk gebied boven Engeland trekt maar langzaam noordwaarts en blijft het weer ook morgen nog beïnvloeden. Bij ons is het warm, drukkend en droog, en het is vooral de wind die stevig is en voor ons nu net uit de verkeerde richting. We kozen vandaag dus voor een riviertocht.

De River Stour mondt samen met de River Orwell bij Harwich in zee uit. Waar Nederlanders massaal naar de Orwell gaan, is de Stour een vergeten rivier. Geen jachthavens, geen beroemde pub. Qua natuurschoon is hij echter zeker even mooi als de Orwell, en vele malen rustiger. De vergezichten zijn weids, de kwelders breed en vol vogels en er zijn bij elke wind uitstekende ankerplekken, zeker voor droogvallende schepen.

Nabij Harwich is de terminal van de Stena line die vanuit Hoek van Holland op Harwich vaart. Daar tegenover liggen de oude lichtschepen opgelegd, te wachten op een koper die er een pub of een clubhuis van een jachtclub in wil maken. Al die grote, onderhoudsgevoelige lichtschepen zijn vervangen door grote, vrijwel onderhoudsvrije lichtboeien. Verder stroom opwaarts is het puur natuur, zie de foto’s hierboven.

Met een lichte ZO wind voeren we met de vloedstroom de rivier op tot Mistly, waarna de rivier praktisch onbevaarbaar wordt, behalve voor heel kleine zeilbootjes. Gedurende de tocht begon de wind -keurig zoals voorspeld- al wat toe te nemen en naar het zuiden te draaien. Daardoor was de terugweg tegen de stroom in ook prima bezeilbaar, hoewel we door de tegenstroom wel wat langzamer gingen.

Bij Shotley aangekomen gingen we het hoekje om de Orwell op. Daar ligt de grote container terminal van Felixstowe. In de verte zie je zo’n enorm schip gedraaid worden door twee sleepboten. Het moment van aankomst, vertrek, de duur van laden en lossen en vooral de volgorde waarin de containers van een schip gehaald worden en ergens op de wal worden klaar gezet voor verder vervoer: alles is tot op de minuut gepland en computer gestuurd. Maar dat draaien van zo’n kolos is en blijft vakmanschap!

Op de Orwell hadden we de vloedstroom weer mee en de wind was verder toegenomen tot 4-5 Bft. Op zee stond nu een 6 Bft. Ook hier veel natuurschoon, maar het is veel drukker en er liggen talloze boten aan de moorings. We voeren langs de beroemde pub The butt and oyster in Pinn Mill (dit keer geen foto) naar Woolverstone Marina, midden in de natuur.

Morgen is de wind exact als vandaag: in de loop van de dag steeds harder en tegen. Maandag wordt het rustiger. We kijken wel wat we doen: een kort tochtje of een dagje blijven.

Vrijdag 1 augustus 2014:

• Woodbridge – Harwich (Shotley) 16 mijl, 2009 mijl totaal
• Vertrek: 14.30 (HW-0130), Aankomst 1830 (HW+0300)
• Wind: ZZO 4 toenemend 5
• Weer: zonnig, 22 graden

We zijn over de 2000 mijl heen! Een kort tochtje van 16 mijl en toch duurde het 4 uur, want de hele tocht voeren we met stroom tegen. Met reden natuurlijk. We moesten eerst de River Deben af, en normaal gesproken doe je dat met uitgaand tij. Echter, de wind was ZZO (aanlandig) kracht 4 en zou toenemen naar kracht 5. Een eerdere leerzame ervaring, waarbij we met aanlandige wind kracht 3 op de eb de Deben uitgingen (en de uitgang een heksenketel was met rondvliegend water overal) heeft ons wijzer gemaakt: met de vloed of de kentering eruit.

Anderhalf uur voor HW vertrokken we dus uit de Tide Mill Marina met 1,5 meter water op de drempel. Met ruim een knoop tegenstroom voeren we de 7 mijl van de rivier af en net na de kentering voeren we naar buiten. Het ging goed op en neer, maar was zeker te doen. Vervolgens moesten we 6 mijl over zee naar de ingang van de Stour/Orwell. Het was net bezeilbaar, hoog aan de wind. Die nam inderdaad toe tot 5 Bft, zodat de schijnbare wind 6 Bft. was. We hadden een rif gezet met een vooruitziende blik. Op zee liep de ebstroom al goed naar het noorden, dus die hadden we ook tegen en er was een lage doch venijnig steile wind-tegen-stroom zeegang, die de boot in no time met zout bedekte.

Bij de aanloop van Harwich kregen we de volle ebstroom tegen uit de beide rivieren (Orwell en Stour komen hier samen uit) en de wind pal van achteren. Omdat deze ingang breed en diep is en we de hoge golven met brekende toppen van achteren hadden, was dat niet echt een probleem. Eenmaal binnen namen golven en wind af en gingen we zonder problemen door de sluis van Shotley Marina. Tegenover ons de immense containerterminal van Felixstowe waar het laden en lossen van de kolossen 24/7 doorgaat. Vannacht komt er een front over met onweer, en het hangt een beetje af van hoe snel dat voorbij trekt hoe onze dag er morgen uitziet.

Donderdag 31 juli 2014:

• Woodbridge
• Weer: Zonnig, 24 graden, wind ZW 3-4

Een heerlijke zomerse relaxte dag vandaag. Gelukkig stond er een windje in de kuip, anders was het daar te heet geweest. Vanochtend alles rustig aan, boodschappen gedaan, koffie drinken en de tocht een aantal dagen vooruit plannen.

De jachthaven, hier rechts op de foto, ligt in het oude basin van de Tide mill. Met hoog water loopt het basin vol, en met laag water wordt de graanmolen met waterkracht via een schoepenrad aangedreven. Het water loopt dan de droogvallende rivier in. De grote witte gebouwen op de foto zijn de oude granary’s. De pakhuizen waar het graan bewaard werd. Het graan werd per Thames barge naar London vervoerd.

Dit is een oude houten gaffer. Deze gaffelgetuigde bootjes werden vooral gebruikt om mee te vissen. De rompvorm met de rechte boeg heeft wel iets weg van onze Noordkaper. Hij ligt nog een beetje schuin, omdat het water nog niet hoog genoeg staat om hem te laten drijven. De Britten knappen de oude scheepjes met veel liefde op en houden jaarlijks races en andere evenementen. Maar soms zie je ze ook hopeloos verloren wegrotten in de modder.

Vanmiddag hebben we een wandeling gemaakt laags de rivier. Het dorp is beschermd met een vloedmuur op de kade van een meter hoog en waar openingen voor het verkeer zijn, zijn vloeddeuren gemonteerd. De kwelder langs de rivier is bedijkt om het dorp ook te beschermen als het water het bij een stormvloed langs een omweg zou bedreigen. En op de dijk is het prima wandelen. Toch vallen deze waterkeringen volledig in het niet vergeleken bij de immense betonnen voorzieningen en geasfalteerde dijken, die je bij ons ziet. Het is allemaal veel vriendelijker, natuurlijker. Soms vraag ik me wel eens af of we in Nederland na 1953 niet wat overdreven gereageerd hebben.

Morgen maken we een korte tocht de rivier af naar Harwich, dat een beter uitgangspunt is voor het vervolg van onze tocht. We zullen pas in de loop van de middag vertrekken, omdat de haven een drempel heeft, waar we ca. twee uur aan weerszijden van hoog water overheen kunnen.

Woensdag 30 juli 2014:

• Southwold – Woodbridge (River Deben) 34 mijl, 1993 mijl totaal
• Vertrek 0815 (LW+ 0115), Aankomst 1400 (HW-0115)
• Wind: NW 3-4 later 4-5
• Weer: Zonnig, 23 graden

We zijn weer op bekend gebied en komen nu in de regio die we vorig jaar ook bezochten. Geeft niks, prachtig gebied! We voeren ruim een uur na LW de haven van Southwold uit. Er stond meer wind dan gedacht dus we konden uitstekend zeilen, met forse stroom mee.

Aldeburgh. Ook hier is het water geel van het vele zand dat door de sterke stroming wordt meegevoerd.

We zeilden langs de shingles coast, waar de stranden bestaan uit kiezels. Aldeburgh is het stadje waar de rivier de Ore verandert in de Alde, en slecht 50 meter van de zee stroomt, slechts van de zee gescheiden door een smalle grindrug. Oreford Ness is een geheimzinnig militair gebied waar tijdens en na WO II allerlei experimenten werden uitgevoerd. De vreemde gebouwen, in de volksmond pagodes geheten, staan er nog steeds. Toegang nog steeds verboden!

Acher de grindrug ligt het dorpje Oreford.

De vuurtoren van Oreford Ness is enkele jaren terug buiten gebruik gesteld, omdat de grindrug zich op dit hoekje in de kust verplaatst en hij dus binnenkort in zee zal storten. Hij staat nu nog net op het randje en vormt als zodanig een van verre zichtbaar landmark. Het oude baken links op de foto zal de eerstvolgende winterstorm wel niet meer halen.

Op hoekjes in de kust stroomt het altijd harder, en hier dus ook. Tevens nam de wind toe, zodat we met 8,5 knoop over de grond er langs scheurden, op weg naar de fairway boei van Woodbridge haven. De ingang van de rivier de Deben verandert elk jaar en omdat dit de vierde keer is dat we hier komen, kunnen we mooi zien hoe elke keer de boeien anders staan. Vlak naast de vaargeul breken kleine golfjes op de nog net zichtbare grindbank.

Het opvaren van deze rivier is makkelijker dan de pilots je doen geloven. Het belangrijkste is dat je tijdens de aanloop wat opstuurt en regelmatig achterom kijkt, zodat je door het tij niet opzij de grindbank opgezet wordt.

Op de rivier liggen vele boten aan een mooring, maar er valt nog ruim voldoende natuur te genieten. Woodbridge is een gezellig plaatsje, waar we een dagje blijven. De haven is prima, al zaten we vanmiddag wel te puffen van de hitte! We zijn het in de noordelijke streken, waar we waren, niet meer gewend: temperaturen boven de 20 graden!

Wadringfield: je vaart door een straat van moorings.

Het oude Lowestoft.

Maandag 28 juli:

• Lowestoft rustdag
• Wind: N4-5 eind van de middag toenemend 6
• Weer: Bewolkt en af en toe regen, 18 graden

Na het vroege opstaan en de lange tocht van gisteren waren we wel aan uitslapen toe. Het voorspelde weer was ook niet alles: regenachtig en wind toenemend N 6-7. Die wind kwam pas aan het einde van de middag/begin van de avond, maar toch, we waren toe aan een lui dagje.

Het is vreemd om in Lowestoft te zijn, dat we zo goed kennen. Vanaf hier is het 20 uur varen naar IJmuiden, voor ons gevoel zijn we bijna thuis! De stad zelf heeft weinig te bieden aan cultuur en historie. Behalve dan het strandvertier, dat vandaag ook niet bepaald een hoogtij dag had.

Uitslapen dus, goed boodschappen doen, lunchen, middagslaapje, wandeling door het oude centrum, dat was het wel. Inmiddels zitten we aan de koffie in de kuip in de beschutting van de buiskap, want de wind giert door de haven en er loopt ook wat deining naar binnen. Ik heb de schokbrekers op de landvasten gezet, zodat de boot niet de hele nacht aan de touwen ligt te rukken. Dat is niet bevorderlijk voor de nachtrust.

Morgen is het weer rustiger en dan maken we een klein tochtje van twee uur naar Southwold aan de rivier de Blyth. De rivier is prachtig, we waren hier in 2007. Het dorpje een mijl verderop op de heuvel, waar veel kunstenaars leven en werken, hebben we echter nog niet gezien. Dus dat is het reisdoel voor morgen.

Zonsopgang bij Wells. het tij loopt hard naar binnen.

Zondag 27 juli 2014:

• Wells-next-the-sea – Lowestoft: 57 mijl, 1947 mijl totaal
• Vertrek: 0530 (HW-0215), aankomst: 1530 (LW-0130)
• Wind: NNW 4 afnemend 3, later NNE 4-5
• Weer: ’s ochtends een beetje regen, ’s middags meer zon, 18 graden

Om 0430 uur ging de wekker en je kunt merken dat de langste dag alweer even geleden is: het is dan nog vrijwel donker. Van stijgend water was nog weinig te merken. Pas de laatste 2,5 uur voor hoog water loopt het hard naar binnen en stijgt het navenant. Bij vertrek was het een beetje regenachtig, maar dat was van korte duur. Ook de windkracht vier uit het NNW was van korte duur helaas.

Blijkbaar was ik nog niet echt wakker, want ik maakte een stuurfout die ik nooit maak: ik ging aan de verkeerde kant langs een ton en voer dus recht over de bank, waar nog geen meter water stond. Het roer klapte naar achteren en het zwaard kwam omhoog, achter de boot kolkte het zand op. Oei, oei! Gelukkig liepen we niet vast en was er niets aan de hand, maar het was wel een lesje in oplettendheid…

Vandaag was het zaak zo snel als we konden uit Wells te vertrekken om zoveel mogelijk stroom mee te hebben. Omdat het morgen springtij is, staat er veel stroom en de tocht naar Lowestoft is te lang om in 1 tij te doen. Je hebt dus altijd een periode stroom tegen en het is zaak die zo kort mogelijk te houden, want ook zonder springtij stroomt het hard langs deze kust.

De kust bij Cromer.

Cromer ligt op vrijwel het oostelijkste punt van Engeland. Bovendien heeft het een hoge kliffenkust. Ideaal om tijdens WO II de gecodeerde radioberichten van de Duitsers af te luisteren en te ontcijferen. Tevens bedacht men, voordat de radar er kwam (overigens ook een uitvinding die aan deze kust gedaan is), heel creatieve manieren om de Duitse vliegtuigen op tijd op te merken: men bouwde op de kliffen grote betonnen akoestische trechters richting zee, zodat men de motoren van grote afstand hoorde aankomen en het afweergeschut in stelling gebracht kon worden. Nu is er weinig meer van over dan deze hoge radarpost:

Hierna werd de kust snel lager. Overal zie je kustverdedigingswerken tegen de erosie: strekdammen en zelfs kunstmatige riffen om de golfslag te breken. Het is niet alleen de sterke stroming, de steigende zeespiegel of de winterse ZO stormen, maar de Britse oostkust daalt ook nog eens. Daar is geen beton tegen gewassen.

Heel boeiend is dit uitzicht niet, zeker niet als het uren aan je voorbij trekt. De zon wilde ook maar niet echt doorbreken. Rond 12 uur (toen waren we dus al 6,5 uur onderweg) ging de stroom tegenstaan en niet een beetje ook. Het water veranderde van zeegroen in modderbruin en onze vaart nam af van ruim 6 knopen naar een kleine 4 knopen.

En zo trok Great Yarmouth tergend langzaam aan ons voorbij en kwam Lowestoft even tergend naderbij. Tegelijkertijd nam de wind toe tot 5 Bft (dat hielp wel bij het vaart houden) maar omdat het wind tegen stroom was, ontstonden er flinke golven, die achterop kwamen. Daar houdt onze stuurautomaat helemaal niet van, dus de laatste 3 uur stuurden we met de hand.

Om half vier meerden we af onder het -bij zeilers beroemde- clubhuis van de Royal Norfolk & Suffolk Yacht Club. Echt nog zo’n ouderwetse high class jachtclub met bar, restaurant en knipmessende obers. Tijd dus voor een Adnam’s Southwold Bitter, een lokale biersoort. Omdat de supermarkten op zondag om vier uur sluiten, hebben we ook gegeten in de jachtclub. Niet verkeerd! Maar één van de meest aparte features is toch wel het authentieke Victoriaanse heren toilet met glimmend gepoetst koperen sanitair, de westrijdregels (voor het zeilen…) en de geschiedenis van de jachtclub voor je neus, zodat je je niet verveelt. Niet te lang blijven staan, want om de zoveel tijd stort er een ware Niagara waterval langs de pissoirs naar beneden, waarbij ook de grond worden mee gespoeld. Efficiënt en het houdt je scherp…